De Japanse oester Crassostrea gigas is geïntroduceerd in de Oosterschelde in 1964 als alternatief voor de commerciële teelt van de Europese platte oester Ostrea edulis waarvan de aantallen door de strenge winter van ’62-’63 met meer dan 95% afgenomen waren (Kater, 2003). De Japanse oester werd niet in staat geacht zich te verspreiden in de Oosterschelde vanwege de lage temperaturen. Toch werd in de zomer van 1975 de eerste zaadval geregistreerd, gevolgd door andere uitbarstingen van larven in 1982 en 1989 (Drinkwaard, 1998). Sinds die tijd breidt de Japanse oester zich succesvol uit in de Oosterschelde en de Waddenzee, evenals in de buurlanden België en Duitsland na in die regio’s geïntroduceerd te zijn in de aquacultuur. Oesterbedden kunnen worden gevonden zowel in het intertijdegebied als daaronder. Op hard substraat onder de getijdezone zijn bedekkingen tot 90% gemeten bij duikopnamen (Smaal and Kater, 2008).
De specifieke eigenschappen die een succesvolle introductie van tweekleppige invasieve soorten verklaren, en dus C. gigas, staan in de tabel. De belangrijkste karakteristieken die de snelle verspreiding van de Japanse oester in de estuaria van Noordwest-Europa verklaren zijn het relatieve gebrek aan natuurlijke vijanden en de biobouwende eigenschappen (rifvormende) capaciteiten van C. gigas. De Japanse oester verandert zijn eigen habitat door zijn kolonievormend gedrag dat leidt tot de vorming van riffen waardoor kolonisatie vergemakkelijkt wordt en voedselinname en beschutting toenemen (Troost, 2010).
| Stadium | Eigenschap |
|---|---|
| Kolonisatie | r-geselecteerde levensloopstrategie:
|
Generalisten:
| |
| Kolonievormend gedrag | |
| Genetische variabiliteit en fenotypische plasticiteit | |
| Mogelijkheid om opnieuw te koloniseren na een ineenstorting van de populatie | |
| Vestiging | Gebrek aan natuurlijke vijanden |
| Biobouwer | |
| Geassocieerd met de mens | |
| Herhaaldelijke introducties | |
| Genetisch variabiliteit en fenotypische plasticiteit | |
| Concurrerentievermogen | |
| Uitbreiding van de natuurlijk areaal | Eigenschappen van succesvolle kolonisten (zie boven) |
| Verspreidingsvermogen |
Referenties
- Introductions and developments of oysters in the North Sea area: a review, Drinkwaard, A.C., september 1998.
- Ecologisch profiel van de Japanse oester, Kater, B.J., 2003.
- Introduction, establishment and expansion of the Pacific oyster Crassostrea gigas in the Oosterschelde (SW Netherlands), Smaal, A.C., Kater, B.J., Wijsman, J., 31 oktober 2008.
- Causes and effects of a highly successful marine invasion: Case-study of the introduced Pacific oyster ‘’Crassostrea gigas’’ in continental NW European estuaries, Troost, K., oktober 2010.
Zie ook
- Ecologisch profiel van de Japanse oester
- Verkenning van beheersmogelijkheden van de Japanse oester in de Oosterschelde
- Ontwikkeling van de Japanse Oester in de Nederland (Waddenzee en Oosterschelde)
- Kennis- en onderzoeksagenda voor de Nederlandse oestersector
- Duurzame Schelpdiertransporten
- Verlopend tij, Oosterschelde, een veranderend natuurmonument
- Wegvisproef Japanse oesters in de Oosterschelde. Eindrapportage
- Veranderende draagkracht van de Oosterschelde voor kokkels
- Risicobeeld oestertransporten in relatie tot mariene invasieve exoten
- Analyse van schelpdierbestanden 1992-2009 Oosterschelde en Westelijke Waddenzee, met een aanvulling voor 2010 - 2012
