Natura 2000
Binnen het Volkerak-Zoommeer liggen twee Natura 2000-gebieden, te weten het Krammer-Volkerak en het Zoommeer. Het Krammer-Volkerak en het Zoommeer zijn aangewezen respectievelijk aangemeld als speciale beschermingszone in het kader van de Vogel- en (in het geval van het Krammer-Volkerak) Habitatrichtlijn.
Figuur 1: Conceptbegrenzing van het Natura 2000-gebied Krammer-Volkerak (gele arcering). (Arcadis 2009).
Het Krammer-Volkerak (6.080 ha) is als Natura 2000-gebied (nummer 114) begrensd onder zowel de Habitat- als de Vogelrichtlijn. De begrenzing van het gebied door de aanwijzing als Vogelrichtlijngebied en de begrenzing door de aanmelding als Habitatrichtlijngebied komen grotendeels overeen, in detail zijn er subtiele afwijkingen tussen deze begrenzingen. Daarnaast is een gedeelte van het Natura 2000-gebied aangewezen als Beschermd- en Staatsnatuurmonument (1988, onder de Natuurbeschermingswet 1968). Met de toekomstige aanwijzing als Natura 2000-gebied zal naar een eenduidige begrenzing worden gestreefd. In figuur 1 is de (concept)begrenzing van het Natura 2000-gebied Krammer-Volkerak weergegeven (RWS 2012).
Figuur 2: Conceptbegrenzing van het Natura 2000-gebied Zoommeer (gele arcering) (Arcadis 2009).
Het Zoommeer (1.053 ha) is als Natura 2000-gebied (nummer 120) begrensd onder de Vogelrichtlijn. De begrenzing van het gebied op grond van de aanwijzing als Vogelrichtlijngebied komt geheel overeen met de conceptbegrenzing van het Natura 2000-gebied. Daarnaast is een deel van het Zoommeer, samen met de Schorren aan de Eendracht, aangewezen als beschermd natuurmonument. In figuur 2 is de (concept)begrenzing van het Natura 2000-gebied Zoommeer weergegeven (RWS 2012).
Kernopgaven en instandhoudingsdoelstellingen Natura 2000
De kernopgave voor het Krammer-Volkerak als onderdeel van het Natura 2000-landschap ‘Noordzee, Waddenzee en Delta’, is:
- 1.13: behoud ongestoorde rustplaatsen en optimaal voortplantingshabitat voor bontbekplevier, strandplevier, kluut, dwergstern en visdief;
- 1.17: behoud habitat broedvogels als dwergstern, visdief, lepelaar en foerageergebied voor ganzen.
De kernopgave voor het Zoommeer als onderdeel van het Natura 2000-landschap ‘Noordzee, Waddenzee en Delta’, is:
- 1.12: behoud en herstel ongestoorde hoogwatervluchtplaatsen;
- 1.19: behoud en ontwikkeling van kwaliteit binnendijkse brakke gebieden voor broedvogels (kluut) en als hoogwatervluchtplaats.
Voor het Natura 2000-gebied Krammer-Volkerak gelden instandhoudingsdoelstellingen voor vijf habitattypen, één soort uit de Habitatrichtlijn en 35 soorten uit de Vogelrichtlijn (niet-broedvogels en broedvogels). Voor het Natura 2000-gebied Zoommeer gelden instandhoudingsdoelstellingen voor zestien soorten uit de Vogelrichtlijn (niet-broedvogels en broedvogels).
Zie voor meer informatie over de verschillende soorten: Arcadis (2009), hoofdstuk 4.2
Flora- en faunawet
In en rond het Volkerak-Zoommeer komt een aantal door de Flora- en faunawet beschermde planten en dieren voor. Het gaat om de volgende soortgroepen: vaatplanten, vissen, broedvogels, grondgebonden zoogdieren, vleermuizen, amfibieën en reptielen, insecten.
Zie voor meer informatie en de soortenlijsten: Arcadis (2009), hoofdstuk 4.3.
Nationaal Natuur Netwerk (voorheen ecologische hoofdstructuur)
Binnen de nationale Ecologische Hoofdstructuur (EHS) is het Volkerak-Zoommeer begrensd als EHS grote wateren. Deze EHS is nader begrensd en uitgewerkt in het beleid (natuurgebiedsplannen) van de drie provincies waarbinnen het Volkerak-Zoommeer ligt. Het grootste deel van het Volkerak-Zoommeer valt binnen de grenzen van de provincie Zeeland. In het natuurbeleidsplan van 2009 is de zuidelijke punt van het Volkerak-Krammer begrensd als natuurdoeltype moeras/schor en is een aantal kleine gebieden langs het Zoommeer en de Eendracht aangewezen als natuurgrasland. Het water zelf is geclassificeerd als Delta-water. Het Krammer-Volkerak is aangewezen als een grote natuurlijke eenheid, waar de nadruk dient te liggen op natuurlijke processen (Anon. 2009). Binnen de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur van de Provincie Zuid-Holland is het noordelijk deel van het Krammer-Volkerak begrensd als natuur- en waternatuurgebied. Hierbinnen komen de biotopen gras, kleine wateren, grote wateren en kleine stukjes bos voor. De Provincie Noord-Brabant heeft delen langs de rand van het Volkerak-Zoommeer aangewezen als Groene Hoofdstructuur natuur (GHS-natuur) en een kleiner deel als Agrarische Hoofdstructuur landschap. Daarnaast is de verbinding Zoommeer-Eendracht-Volkerak aangemerkt als een robuuste verbindingszone (RWS 2012).
Referenties
- Natuurbeheerplan Zeeland 2009, Anon., Provincie Zeeland, 29 september 2009.
- Rapportage Natuurwetgeving: ecologische effectbeoordeling, Arcadis, Bestuurlijk overleg Krammer-Volkerak, Rijkswaterstaat Zeeland, 15 januari 2009.
- Milieueffectrapportage Waterkwaliteit Volkerak-Zoommeer, ontwerp MER, RWS, Waterdienst en Deltares (red.), Rijkswaterstaat, dienst Zeeland, Waterdienst, Deltares, Royal Haskoning en Arcadis, april 2012.
Zie ook
- Natuur in de stad
- Natuur
- Natuur Scherpenissepolder memo oeververdediging
- Natuur Stormesandepolder memo transportroute
- Systeemanalyse natuur Schelde-estuarium
- Natuur-advies dijk Perkpolder
- Inzetprotocol waterberging VZM versie 4.1 openbaar.pdf
- Gebiedsontwikkeling Perkpolder, Nieuwe buitendijkse natuur in de Westerschelde
- Veiligheid, natuur en recreatie stimuleren
- Natuur Effecten tijdelijk depot Stormesandepolder
