Vervoeren van de zeegrasplaggen

Figuur 1: Het vervoer van de gerooide zeegrasplaggen vanaf de donorlocatie (Giesen et al. 2007)

.

De zeegrasplaggen zijn vervoerd in houten kisten van 1,5 bij 0,75 meter die een plastic laag onderin hebben en aan drie zijden een wand van 0,15 m. Na het rooien werden de plaggen op de dijk door een tweede grote kraan naar een trekker met aanhangwagen gebracht (figuur 1).

Om uitdroging te voorkomen werden de plaggen afgedekt met een deken, die vochtig gemaakt werd met water uit de Oosterschelde (figuur 2). De trekker met oplegger vervoerde de plaggen direct naar de slikken van de Dortsman Noord, of naar de haven van Sint Annaland, van waaruit ze met een platbodem naar de Krabbenkreek werden vervoerd (Giesen et al. 2007).

Figuur 2: De zeegrasplaggen werden na het rooien afgedekt met een natte deken om uitdroging te voorkomen (Giesen et al. 2007)

.

Geleerde lessen

Aanvankelijk vormde de smalle dijk een probleem voor afvoer van de gerooide plaggen en dreigde het schor kapot te worden gereden door het zware materieel. Daarom werd later een tweede grote kraan ingezet om gerooide plaggen vanaf de voet van de dijk te verplaatsen naar de aanhangwagen (figuur 1). Dit betekende dat de kraan dat werd ingezet voor het rooien, niet langer heen en weer hoefde te bewegen voor afvoer van plaggen, maar langer op één plek kon blijven staan. Behalve dat dit efficiënter werkte, werd zo ook minder schade aangericht aan dijk, schor en slikken. De winst qua efficiency was overigens ook aanzienlijk: aanvankelijk werden er 30-50 plaggen gerooid per dag, later kon men met gemak meer dan 100 plaggen rooien (Giesen et al. 2007).

De kisten voor het rooien en vervoer van plaggen hadden aan drie zijden een wand. Dit vergemakkelijkt het rooien en lossen van plaggen, maar heeft als nadeel dat de kisten minder goed stapelen en niet zo stevig zijn (een natte plag weegt zo’n 200-250 kg). Sommige plaggen kwamen daardoor gehavend aan op de mitigatielocaties. Tijdelijk een vierde zijwand monteren werd als veel te tijdrovend gezien. Wel werden er latjes van 3cm doorsnede aan de bovenzijde van de openstaande zijkant gemonteerd, waar de plag in principe onderdoor zou kunnen, en wat de bekisting meer stevigheid zou geven. In de praktijk bleek echter dat het aanbrengen van het latje ertoe leidde dat de vaak opkrullende plaggen langs het latje schraapten en zo bij het rooien werden ontdaan van zeegras. Later werden er hoekijzers aan de binnenzijde van de kisten bevestigd, waardoor ze minder gauw uit elkaar (Giesen et al. 2007).

In 2008 werd besloten om de houten kisten te vervangen door kisten van extra sterk industrieel kunststof. Deze kisten van multiplex, voorzien van een laag landbouwplastic aan de binnenzijde bleken in de praktijk te veel beperkingen te hebben: het hout nam vocht op, waardoor de kisten kromtrokken en snel uit elkaar vielen. Daarnaast bleef het plastic niet zitten en was het vaak moeilijk om de plaggen uit een stroeve houten kist te verwijderen. Uiteindelijk ging veel tijd zitten in het dagelijks opnieuw in elkaar zetten van de kisten, en werden veel plaggen onnodig beschadigd. De kisten van kunststof bleken het uitstekend te doen: ze waren sterk genoeg om het rooien, laden en lossen zonder beschadiging te doorstaan en het rooien was een stuk gemakkelijker dan met houten kisten (Giesen en Van Katwijk 2008).

Referenties

Zeegrasmitigaties Oosterschelde: Proeven met verplaatsen van klein zeegras Zostera noltii in de Oosterschelde: mitigatiemaatregel bij toekomstige dijkwerkzaamheden ZLD-6606; Tussenrapportage voor Fase 4: Begeleiding zeegrasmitigaties mei-juni 2008, Giesen, W. en M. van Katwijk, Radboud Universiteit Nijmegen, 25 augustus 2008.
Zeegrasmitigaties Oosterschelde: Proeven met verplaatsen van klein zeegras Zostera noltii in de Oosterschelde: mitigatiemaatregel bij toekomstige dijkwerkzaamheden ZLD-6470 Tussenrapportage, Giesen, W.B.J.T., P. T. Giesen, T. van der Heide en M.M. van Katwijk, Radboud Universiteit Nijmegen, 1 augustus 2007.

Vervoeren van de zeegrasplaggen

Geleerde lessen

Zie ook