Zeegras biologische parameters

Zeegras biologische parameters
Context Zeegras Bescherming zeegraspopulaties in Nederland
Type Condition
Decompositie type IOR



Rotganzen en andere grazende watervogels

Verschillende watervogels foerageren op klein zeegras, waaronder rotgans (Branta bernicla), knobbelzwaan (Cygnus olor), smient (Anas penelope), wilde eend (Anas platyrynchos), pijlstaart (Anas acuta) wintertaling (Anas crecca) en meerkoet (Fulica atra). De meeste vogelsoorten richten zich vooral op bovengronds materiaal (scheuten), maar smient en rotgans richten zich ook op rhizomen; de smient doet dit meer incidenteel, maar de rotgans is erin bedreven en door een peddelende beweging te maken (‘dabbling’) creëren ze ondiepe kuilen (zgn. ‘ganzenkuilen’) van 3-5cm diepte waardoor ze gemakkelijk bij de rhizomen kunnen komen. Rotganzen kunnen dagelijks ca. 135 gram (droog gewicht ≈ 750 gram natgewricht) aan Zostera noltii-rhizomen consumeren.

Hoewel een te intensieve mate van begrazing destructief kan zijn voor het zeegras, is ook duidelijk dat begrazing door rotganzen en smienten positieve gevolgen kan hebben voor dichte velden klein zeegras. Begrazing kan groei faciliteren door het verminderen van het zelf-remmende effect dat wordt veroorzaakt door aanslibbing. Door begrazing ontstaan er kuilen in de herfst die gekoloniseerd worden door zaailingen (uit zaden) in de opvolgende lente. Onderzoek aan ganzenkuilen laat zien dat zaden hierin gemakkelijk accumuleren, en daardoor kan een bepaalde mate van begrazing een positief effect hebben op onderhoud van zeegrasvelden en behoud van genetische diversiteit. De scheutdichtheid en biomassa in begraasde gebieden zijn hoger dan niet begraasde gebieden. Zo is het ook duidelijk geworden dat de bult-en-kuil structuur die typisch is voor veel klein zeegrasvelden, waarschijnlijk ontstaat, of in elk geval in stand wordt gehouden door begrazing van rotganzen. Rotganzen vermijden zeegras op de bulten omdat ze daar niet kunnen ‘peddelen’ (en kuilen creëren), en richten hun activiteiten vooral op lagere delen, waardoor een mozaïek van bult-en-kuil in stand wordt gehouden.

Onderzoek aan interacties tussen zeegras en rotganzen is voornamelijk in gezondere zeegraspopulaties geweest waar een beperkte deel werd geconsumeerd. Het foerageren kan echter ook een te zware druk op het zeegras uitoefenen waardoor het evenwicht verschuift. Klein zeegras kan de ganzenkuilen gemakkelijk herkoloniseren (door middel van laterale groei) als de gaten niet te groot zijn. Grotere kuilen – bijvoorbeeld veroorzaakt door vaker terugkerende rotganzen – worden tegen het eind van het groeiseizoen niet snel meer gekoloniseerd. Begraasde velden kennen vaak een sterk verminderd ondergrondse biomassa (vaak gehalveerd t.o.v. onbegraasde velden, en een afname van zeegrasvelden is vaker toegeschreven aan rotganzen, zowel qua dichtheid als qua oppervlakte.

In een sterk afnemende zeegraspopulatie zoals in de Oosterschelde kan de extra druk van begrazing door ganzen net te veel zijn voor herstel. Vanaf 1987 zijn najaarsaantallen rotganzen stabiel (rond de 10,000), en dit lijkt geen directe rol te spelen in de afname van zeegras in de Oosterschelde.

Macroalgen

Macroalgen zoals darmwier Enteromorpha, zeesla Ulva lactuca, borstelwier Chaetomorpha, knoopwier Gracilaria en het roodwier Aglaeothamnion komen op sommige locaties in de Oosterschelde veelvuldig voor en kunnen dichte ophopingen vormen, bijvoorbeeld lokaal in kleine baaien en bij bepaalde windrichtingen. Een grote bedekking van macroalgen kan de groei van zeegras belemmeren. In de Oosterschelde is de bedekking met macroalgen over het algemeen zodanig dat de groei van zeegras er niet door belemmerd wordt.

Wadpieren

Activiteit van volwassen wadpieren heeft een negatieve invloed op de groei van zeegras. De kritische grens hierbij is ongeveer 25 wadpieren per m2.




De View-Navigation (VN) pagina's.


De links naar andere pagina's.

Onderdeel van Zeegras verplaatsen van zeegras
Instantie van
Betreft


De pagina's die linken naar deze pagina.

Dit element heeft geen subelementen.

Komt van Type Connectie type Conditie Waarde Opmerkingen
Zeegras ontwikkeling zeegras Depends
HZ University of Applied Sciences
Rijkswaterstaat, Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Projectbureau Zeeweringen
Waterschap Scheldestromen
Provincie Zeeland
Deltares