Perkpolder Natuurcompensatie Ecologie: verschil tussen versies

Versie van 26 jan 2016 om 14:50

75 hectare nieuwe natuur

Het project werd opgezet om herhaaldelijk natuurverlies in de Westerschelde tegen te gaan. Dit betekende dat er 75 hectare aan nieuw natuurgebied gemaakt moesten: 35 hectare vanuit de provincie en 40 hectare vanuit het rijk.

Om de ecologie in het gebied op te starten, werden aanpassingen gemaakt om de groei te bevorderen. Er werden betonzuilen gebruikt met een (eco-)toplaag om de aangroei van gebiedseigen planten te bevorderen. Aan de voet van de kleidijk werd gepenetreerd breuksteen geplaatst om beschermde soorten aan te trekken. Tevens werd er in het gebied gestrooid met zaden van gebiedseigen planten, waaronder de zaden van rode-lijstsoorten. Meer informatie hierover is te vinden in paragraaf 7.5 van het bronbestand.

Het natuurgebied zou aanvankelijk na oplevering geschonken worden aan Staatsbosbeheer. In 2015 werd bekend dat dit niet door zou gaan als gevolg van nieuwe regels binnen Rijkswaterstaat. Het buitendijks natuurgebied werd gezien als een strategische locatie. In het nieuwe beheer doet Rijkswaterstaat het gebed niet van de hand, tenzij middels een aanbesteding. In eerste instantie zou sprake geweest zijn van een gift, maar vanwege het nieuwe beleid kon dit niet doorgaan. Staatsbosbeheer was niet bereid om het gebied over te kopen.

Kwelvoorziening

Om de grote zoute kwel in het gebied tegen te gaan werden kwelsystemen aangelegd, opgesteld door Deltares. Het systeem werd in de loop van het project herzien, maar uiteindelijk werd met Deltares in een second opinion gekozen voor verticale drainage.

Het kwelsysteem bestaat uit een systeem van verticale kwelbuizen langs waterkeringen B en C. Het kwelsysteem is ingericht op basis van vrij verval. De kwelbuizen voeren water af uit het eerste watervoerende pakket. De kwelbuizen zijn aan elkaar gekoppeld en de werking is regelbaar met zogenaamde regelputten. In totaal zijn er 61 verticale kwelbuizen aangelegd die 17 meter diep gaan. Het systeem zorgt ervoor dat het de zoetwaterbel onder het gebied in stand wordt gehouden, zodat geen toename van de stijghoogte ontstaat. Door de regelputten te koppelen zijn de onderhoudskosten lager. Tevens is het systeem makkelijker te vervangen dan dieptedrainage, het is robuuster, het plaatsen van extra kwelbuizen is makkelijker, de regelputten zijn kleiner en er is minder kans op lekkage. Een nadeel is dat de aanlegkosten hoger zijn.

Opstelling van de kwelbuizen

Dwarsdoorsnede van het kwelsysteem

De volgende specificaties zijn gebruikt in de optimalisatie:

• Westelijke sloot: putafstand 25 m, putdiameter 0.25 m, filterlengte 5 m, putdebiet 5.99 m3/d, extra slootdebiet 0.24 m2/d
• Oostelijke sloot: putafstand 17 m, putdiameter 0.25 m, filterlengte 10 m, putdebiet 8.27 m3/d, extra slootdebiet 0.49 m2/d.

Bij het ontwerp zijn proeven uitgevoerd met modellen om te invloed van eventuele ‘zandpilaren’ te testen. De resultaten wezen uit dat zandpilaren dicht bij de kwelbuizenlinie weinig uit maken, terwijl de invloed verder van de linie groot is. Zonder zandpilaren zou er mogelijk kwel op kunnen treden.

Het kwelsysteem heeft periodieke monitoring nodig om optimaal te functioneren. In het monitoringsprotocol werd vastgesteld dat het meetnet klaar moest zijn voorafgaand aan het maken van de bres, zodat een goede nul-situatie in het systeem kon worden opgeslagen. De kwelvoorziening werd 2 weken na het maken van de bres in werking gezet, terwijl het meten een maand vóór het maken van de bres begon. Tot eind 2015 werd de kwelvoorziening geoptimaliseerd, hierna werd periodiek gemonitord.

Delares maakte in maart 2016 een informatieve video over de kwelvoorziening.

Het Weeltje

Bij de aanvraag van de ontheffing van de Flora & Faunawet kwam naar voren dat het leefgebied van een uil in het plangebied verstoord zou worden. Ter compensatie werd twee hectare grond opgekocht ten zuiden van het plangebied. Hier werd na afloop van het project een gebied aangelegd ter compensatie van de natuurverlies. Het gebied werd in samenwerking met de omwonenden ingericht.