Om een goede conceptmap te maken is een overzicht van het kennisdomein een noodzakelijke voorwaarde. Een kerndocument, dat wil zeggen een rapport dat een vrij volledig en recent overzicht geeft van het kennisdomein levert vaak een goed uitgangspunt voor een eerste versie van een conceptmap. Een conceptmap zal vaak worden aangepast naarmate de redacteur meer informatie heeft verwerkt. Het is daarom raadzaam de conceptmap niet te snel op de wiki te plaatsen, maar dat pas aan het eind te doen, wanneer alle informatie is verwerkt. Bij een grote hoeveelheid kennis geldt dit des te meer.
Algemene aanwijzingen bij het maken van een conceptmap
- In de DeltaExpertise-legenda staan de verschillende ‘ingrediënten’ (=Subjects en Objects) van de conceptmap. De manier om deze ingrediënten met elkaar te verbinden staat op de wiki-pagina over EM-ontologie. Zorg ervoor dat je de deze EM-ontologie-taal en -relaties onder de knie hebt en pas deze en de legenda consequent toe.
- De mate van detail kan een probleem zijn bij het maken van een conceptmap: tot op welk niveau moet je bijvoorbeeld activiteiten uitsplitsen in subactiviteiten? Bedenk bij het beantwoorden van deze vraag dat een conceptmap ook gezien kan worden als een visuele inhoudsopgave. Daarmee is de conceptmap een middel dat wordt gebruikt om in de DeltaExpertise-site te navigeren, waarbij de tekstbubbels uit de conceptmap linken naar een bijbehorende webpagina op de site. Als subactiviteiten kunnen worden uitgelegd in een tekst, zonder ondersteuning van een conceptmap, dan is het niet nodig om de conceptmap verder te verfijnen.
- Wanneer is een conceptmap goed? Dat is een lastige vraag om te beantwoorden, zeker in het begin. Een beginnende EMM'er moet nog leren te denken in de EM-ontologie. Als deze ontologie niet goed wordt toegepast, leidt dat tot schema’s die het beschreven proces onvoldoende volledig weergeven en die op een bepaalde manier ‘wringen’, dat wil zeggen dat de visuele weergave van het kennisdomein onduidelijk is. De beste manier om dit te verbeteren is om de schema’s te bespreken met een collega die verder is dan jij. In veel gevallen zal dit de contentmanager zijn.
- Een goede conceptmap is zo simpel mogelijk en geeft het proces op een inzichtelijke manier weer: intuïtief voelt zo’n conceptmap ‘goed’ aan.
Schematiseren met VUE
- Een conceptmap wordt gemaakt met behulp van het visualisatieprogramma VUE. Installeer VUE door het gratis te downloaden van de website van Tufts University: Visual Understanding Environment.
- Vraag bij de contentmanager het VUE-bestand met daarin de legenda van de DeltaExpertise-site en open het bestand. Het lettertype en de juiste kleuren zijn nu beschikbaar om de conceptmap te maken. Sla het nieuwe bestand op met een andere naam en bewaar de legenda voor een volgende keer.
Enkele tips voor het werken met VUE
- Als je een serie tekstbubbels wil plaatsen in een andere tekstbubbel, bijvoorbeeld bij het weergeven van een serie Activiteiten in een Context, ga je als volgt te werk:
- Selecteer de serie tekstbubbels en groepeer deze met de sneltoetscombinatie Ctrl+G.
- Sleep de groep naar de doel-tekstbubbel waar je de groep in wilt zetten (doel-tekstbubbel licht groen op).
- Als er één tekstbubbel in een andere tekstbubbel geplaatst moet worden, dan plaats je een lege tekstbubbel achter de tekstbubbel (met ‘send to back’(Alt+B)) en maak je er een groep van. Het resultaat is dat je alleen de tekstbubbel ziet die je wilt weergeven en dat de tekstbubbel met de juiste grootte en opmaak wordt weergegeven in de tekstbubbel waarin je deze wilt plaatsen. Doe je dit niet op deze manier, dan verkleint VUE de tekstbubbel in de andere tekstbubbel.
- Organiseer de conceptmap in portretoriëntatie (verticaal), want gebruikers van een site willen gerust in de verticale richting scrollen (met het wieltje van de muis), maar niet in de horizontale richting.
- Maximale breedte van de conceptmap is ongeveer 1100 pixels; dat zijn vijf á zes tekstbubbels in de breedte.
- Zorg ervoor dat het een leesbare visualisatie van de kennis blijft.
- Beperk de hoeveelheid tekstbubbels en kruisingen van verbindende pijlen.
- Bij een hoge mate van complexiteit van de conceptmap, organiseer je de conceptmap in sub-conceptmaps door middel van een part of-relatie. Sub-conceptmaps zijn afgeleide van een (deel van de) 'moederconceptmap'.
- VUE kent een hele serie handigheidjes en verkorte commando’s (sneltoetsen). Onder Help in VUE vind je een lijst van handige Keybord Shortcuts.
- Vraag er een geroutineerde ‘conceptmapper’ gerust naar, op die manier leer je vlot met het programma VUE om te gaan.
Zie ook
- Handleiding EMM tekst.docx
- About
- Projectplan variantenstudie en monitoring zandsuppletie Roggenplaat
- Over ons
- Aanvullend projectplan Building for Nature (RAAK-PRO), Innovatie van dijken en vooroevers
- Conceptmap
- Projectplan monitoring en onderzoek Perkpolder
- 3rd newsletter - final.pdf
- Kennis ontwikkeld in werkpakket 1: Concepten
- Going meta: the starting points of EMM
