Exoten kunnen zowel gunstig als ongunstig voor het ecosysteem zijn. In de Zeeschelde leidt de invasie van reuzenbalsemien en Japanse duizendknoop tot verdringing van andere plantensoorten en is de explosieve ontwikkeling van de Chinese wolhandkrab zorgwekkend. In de Westerschelde vraagt de Amerikaanse ribkwal aandacht. Deze soort leeft van oorsprong langs de Atlantische kust van Noord- en Zuid-Amerika, maar is in de jaren tachtig via ballastwater van vrachtschepen in de Zwarte Zee terechtgekomen. Dat leidde daar tot de ineenstorting van het ecosysteem. In 2006 is de ribkwal voor het eerst waargenomen in de Westerschelde (Faasse en Bayha 2006). Inmiddels hebben ze zich fors uitgebreid. De ribkwallen eten massaal zoöplankton, maar worden zelf niet gegeten. Ze vormen daarmee een dood spoor in de voedselketen. Het effect van de ribkwal in de Westerschelde is niet bekend, daar is meer onderzoek voor nodig. Exotische wormen zoals de longworm en de gewone groenworm in de Zeeschelde lijken op dit moment vooral een verrijking voor het ecosysteem: ze vormen voedsel voor vis en zijn geen bedreiging voor inheemse soorten omdat ze leefgebieden met een hogere dynamiek verkiezen. In de Boven-Zeeschelde start de kolonisatie met kleine tweekleppige exoten, zoals de driehoeksmossel en de quaggamossel. Ook deze exoten lijken overwegend positief. Ze zorgen voor waterfiltratie. Ook maken ze de structuur van breuksteen ruwer, waardoor andere soorten zich beter hechten. Door de aanwezigheid van havens blijft kans op de komst van nieuwe exoten in het Schelde-estuarium groot (VNSC 2019).
Referenties
- The ctenophore Mnemiopsis leidyi A. Agassiz 1865 in coastal waters of the Netherlands: an unrecognized invasion?, Faasse, Marco A. and Keith M. Bayha, 2006.
- Systeemanalyse natuur Schelde-estuarium, VNSC, Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie, april 2019.
Zie ook
- Systeemanalyse natuur Schelde-estuarium
- T2009-Rapport Schelde-estuarium
- Verlopend tij, Oosterschelde, een veranderend natuurmonument
- Duurzame Schelpdiertransporten
- Evaluatierapport T2015-rapportage Schelde-estuarium
- Analyserapport T2015-rapportage Schelde-estuarium
- Ecologisch onderzoek Getij Grevelingen
- Bekkenrapport Veerse Meer 2000-2014, ten behoeve van evaluatie peilbesluit
- Evaluatie Schelde-estuarium: de toestand van Veiligheid, Toegankelijkheid en Natuurlijkheid, Samenvatting van de T2015-rapportage
- Grevelingenmeer van kwetsbaar naar weerbaar? Een beschrijving van de ontwikkelingen van 1996 tot 2001 en een toetsing aan het beleid
