Robuust groot zeegras
De getijdeamplitude in de Waddenzee is door de aanleg van de afsluitdijk toegenomen (zie daarvoor de pagina Getijdeamplitude Waddenzee). Voor de aanleg van de Afsluitdijk lag de bovenste kolonisatiegrens van robuust zeegras op ± 0.2 m boven de gemiddelde laagwaterstand. Combinatie van deze grens met de gegevens over de getijdeamplitude en de dieptekaart uit 1930 levert een overzicht van de kolonisatiemogelijkheden voor ondergedoken groot zeegras, wanneer alleen droogvalduur in beschouwing wordt genomen (Figuur 1). Alleen hiervan uitgaande blijkt dat ruim 83% van de westelijke Waddenzee geschikt was voor kolonisatie.
Figuur 1: Een overzicht van koloniseerbare de gebieden voor de aanleg van de Afsluitdijk, wanneer alleen droogvalduur in beschouwing wordt genomen: ruim 83% van de totale oppervlakte was geschikt voor kolonisatie. (Van der Heide et al. 2006).
De gemiddelde laagwaterstand is met de aanleg van de Afsluitdijk naar beneden gegaan (zie daarvoor de pagina Getijdeamplitude Waddenzee ). De getijdenamplitude bij Den Oever is toegenomen van 0.90 naar ± 1.43 m. Bij Terschelling is de amplitude in de huidige situatie 1.79 m. Verder wordt duidelijk dat de laagste waterstanden naar het oosten van de Waddenzee toe lager worden. Ook de getijdenamplitude neemt naar het oosten toe. Combinatie van de kolonisatiegrens uit de periode 1930 met de gegevens over de getijdeamplitude en de overeenkomstige dieptekaart levert een overzicht van de kolonisatiemogelijkheden in de huidige situatie (Figuur 2). Alleen uitgaande van droogvalduur blijkt dat ruim 62% van de Waddenzee nog geschikt is, ondanks een toename van de getijdenamplitude door de aanleg van de Afsluitdijk.
Figuur 2: Een overzicht van de gebieden tegenwoordig geschikt voor kolonisatie van sublitoraal groot zeegras wanneer alleen de droogvalduur in beschouwing wordt genomen: ruim 62% is geschikt voor kolonisatie.(Van der Heide et al. 2006).
Litoraal groot en klein zeegras
Figuur 3: Relatie droogvalduur – kans van voorkomen litoraal zeegras De Jong et al. (2005)
Droogvalduur is de relatieve duur dat een stuk wadplaat droogvalt, uitgedrukt in procent van de dag. Bijvoorbeeld een stuk wad dat 6 uur per getij droogvalt en 6 uur per getij onder water staat heeft een droogvalduur van 50%. De droogvalduur werd afgeleid uit de hoogteligging ten opzichte van NAP (gebiedsdekkende dieptekaart op basis van RWS vaklodingen Waddenzee, periode 1997-2002) en het getijverschil ter plaatse (10-jarig gemiddelde, zie Getijtafels voor Nederland of www.getij.nl ). Dit verloopt in oostelijke richting van gemiddeld 1,4 m bij Den Helder naar 3 m bij Delfzijl. De relatie tussen droogvalduur en kans van voorkomen van zeegras werd bepaald op basis van het ecologisch profiel zeegras (Wijgergangs en de Jong, 1999) en veldkennis uit de Waddenzee en de Oosterschelde. In Figuur 3 is de relatie tussen voorkomen van zeegras en droogvalduur weergegeven.
Referenties
- Een verkennning van de groeimogelijkheden van ondergedoken groot zeegras (Zostera marina) in de Nederlandse Waddenzee, Heide, T. van der, M.M. Van Katwijk en G.W. Geerling, december 2006.
- Kansenkaart Zeegras Waddenzee, Jong, D.J. de, M.M. van Katwijk en A.G. Brinkman, 2 augustus 2005.
- Een ecologisch profiel van zeegras, en de verspreiding in Nederland, Wijgergangs, L.J.M. en D.J. de Jong, 1 januari 1999.
Zie ook
- Een verkennning van de groeimogelijkheden van ondergedoken groot zeegras (Zostera marina) in de Nederlandse Waddenzee
- Zeegras in de Waddenzee, Rol in de Waddenzee en in Nederland, kansen in de toekomst en wettelijk kader
- Kansenkaart Zeegras Waddenzee
- Trendanalyse van zeegrasverspreiding in de Nederlandse Waddenzee 1988-2003
- Herintroductie getij in de Grevelingen en effecten op natuur in intergetijdengebieden
- Herintroductie Zostera marina in de westelijke Waddenzee (2002-2006) Resultatenrapportage activiteiten 2002
- Verlopend tij, Oosterschelde, een veranderend natuurmonument
- Een ecologisch profiel van zeegras, en de verspreiding in Nederland
- Eindadvies ANT Oosterschelde
- Verminderd getij, Verkenning naar mogelijke maatregelen om het verlies van platen, slikken en schorren in de Oosterschelde te beperken
