|
|
|
| (101 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) |
| Regel 11: |
Regel 11: |
| |
|Paragraph number=1 |
|
|Paragraph number=1 |
| |
|Paragraph language=Dutch |
|
|Paragraph language=Dutch |
| − |
|Paragraph subheading=Uitgevoerde activiteiten
|
+ |
|Paragraph=De nadruk lag in dit onderzoeksproject vooral op versterking van praktijkgerichte Building with Living Nature-kennisbasis voor daadwerkelijke toepassing door professionals, voortbouwend op praktijkproeven. Dit project realiseerde aanvullende kennis en samenhang gericht op toepassing door professionals in het Delta systeem. |
| − |
|Paragraph collapsible=Nee
|
+ |
De centrale onderzoeksvraag was: Hoe kan de kennis van ‘Building with Living Nature’ toepasbaar worden gemaakt voor de professional? Deze onderzoeksvraag is nader gespecificeerd in vier deelvragen:
|
| − |
|Paragraph='''Werkpakket 1'''
|
+ |
#Welke ‘Building with Living Nature’ concepten zijn beschikbaar in relatie tot handhaving van waterveiligheid en versterking van andere functies, wat is hun onderbouwing, wat ontbreekt daarin voor toepassing in de werkpraktijk? Welk aanvullend onderzoek is nodig om hierin te voorzien? Dit is uitgewerkt in [[Project BwLN: kennisontwikkeling werkpakket 1 VN| Werkpakket 1: Concepten]];
|
| − |
|
+ |
#Welke eisen en wensen stellen professionals (uitvoerders, beheerders, ontwikkelaars) aan waterbouwkundige oplossingen en hoe kunnen deze worden omgevormd tot een bruikbaar toetsingskader voor analyse van Building with Living Nature concepten, plannen en bestekken? Hoe kan vanuit het toetsingskader een aanbestedingskader worden opgesteld? Dit is uitgewerkt in [[Project BwLN: kennisontwikkeling werkpakket 2 VN| Werkpakket 2: Toetsingskader]];
|
| − |
De doelstelling van WP 1 was om een wetenschappelijke basis te vinden voor de toepassing van BwLN-concepten in de praktijk. Daarvoor zijn de volgende activiteiten uitgevoerd:
|
+ |
#Welke ''praktijkproeven'' van toepassing van Building with Living Nature zijn bekend, wat is hun onderbouwing, wat ontbreekt daarin voor toepassing in de werkpraktijk? Welke aanvullende gegevens zijn nodig om de praktijkproeven op te waarderen tot standaard toepasbare methoden en technieken? Dit is vooral uitgewerkt in [[Project BwLN: kennisontwikkeling werkpakket 3 VN| Werkpakket 3: Praktijkproeven]]; |
| − |
'''Literatuurstudie'''
|
+ |
#Hoe kan de kennis en ervaring over de concepten, de praktijkproeven, het toetsingskader en het aanbestedingskader ontsloten worden, beschikbaar gemaakt worden en gebruikt worden door (toekomstige) professionals. Wat is hiervoor een bruikbaar instrumentarium (‘toolbox’) en hoe gaan professionals deze gebruiken? Dit is uitgewerkt in [[Project BwLN: kennisontwikkeling werkpakket 4 VN| Werkpakket 4: Kennismanagement]].
|
| − |
In de tweede termijn van het project is additioneel onderzoek verricht op basis van de meest recente en relevante artikelen (inclusief nog te publiceren artikelen), rapporten en inzichten van experts. Beschrijvingen van algemene concepten die ook voor BwLN gelden (bijvoorbeeld: ecosysteemdiensten), vertalingen van de analyse van BwLN-kennis en -expertise op conceptueel niveau (het beschermen van delta’s door middel van BwLN-interventies) naar schematische weergaves (Vue graphs) ten behoeve van de DeltaExpertise-site van [[Building with Nature VN| Building with Nature]]; additioneel onderzoek naar de kennis op toegepast niveau (bijvoorbeeld specifiek voor een gebied als de Oosterschelde). Voorts de verdere uitwerking van verschillende soorten BwLN-interventies, inclusief bijbehorende processen, en het (ecologische) systeem waar die interventies op in werken. Cruciale condities die in het systeem aanwezig zijn (habitateisen, van waaruit stuurvariabelen kunnen worden geïdentificeerd) en invloed hebben op de BwLN-interventies en de effecten daarvan.
|
|
| − |
'''Visuele weergave van ''state-of-the-art''-kennis'''
|
|
| − |
In deze periode is de verzamelde kennis vertaald in visuele weergaves, de ''concept maps'', ten behoeve van de DeltaExpertise-site van [[Building with Nature VN| Building with Nature]]. Het conceptuele framework, met stuurvariabelen / habitateisen en ecosysteemfuncties en –diensten, is inmiddels ingevoerd in een concept map, die vervolgens ingevoerd is in deze DeltaExpertise-site voor het kennisdomein [[Building with Nature VN| Building with Nature]]. Op deze website staat de kennis over interveniëren met BwLN-principes en het systeem waar die interventies op inwerken weergegeven. Elke concept map geeft een deel van het BwLN-domein weer. De belangrijkste onderwerpen zijn: [[Toetsing dijken met ecologische concepten VN| Toetsing dijken met ecologische concepten]] en [[Building with Nature: Delta's beschermen met sediment en levende natuur VN| Delta's beschermen met sediment en levende natuur]]. De concept maps behorend bij deze onderwerpen zijn inmiddels ook gevalideerd middels een terugkoppeling binnen het HZ-Deltares team, met input van het NIOZ.
|
|
| − |
'''Validatie en valorisatie'''
|
|
| − |
De validatie en valorisatie van concept maps en literatuurstudie heeft plaatsgevonden op basis van feedback van geselecteerde experts (de beoogde gebruikers van de DeltaExpertise-site) binnen het BwLN-kennisdomein.
|
|
| − |
|
|
| − |
'''Werkpakket 2 '''
|
|
| − |
|
|
| − |
De hoofddoelstelling van dit werkpakket is het opstellen van een toetsingskader voor Building with Living Nature-ontwerpen van waterbouwkundige werken en vertaling in een bruikbaar aanbestedingskader. Het onderzoek in het kader van WP2 bevatte twee speerpunten: toetsen & ontwerpen en vergunnen.
|
|
| − |
|
|
| − |
'''Toetsen & ontwerpen.'''
|
|
| − |
|
|
| − |
Als het gaat om ontwerpen van waterkeringen met een ecologische component zijn er nog veel kennislacunes over de ontwerpregels en de wettelijk voorgeschreven toetsing op veiligheid. Door middel van een bureaustudie is de huidige stand van zaken van de wetenschappelijke kennis vastgesteld en geanalyseerd.
|
|
| − |
Hierbij zijn de onderstaande activiteiten uitgevoerd:
|
|
| − |
#verzamelen van relevante literatuur bij Deltares en PBZ;
|
|
| − |
#schematiseren van het proces volgens de EMMont;
|
|
| − |
#valideren van het schema met de deskundigen;
|
|
| − |
#verwerken van de informatie in de Wiki (DeltaExpertise-site); |
|
| − |
#valideren van de informatie op de DeltaExpertise-site met de deskundigen.
|
|
| − |
Betrokken externe deskundigen:
|
|
| − |
Guido Wolters (Deltares), Bernadette Wichman (Deltares), Yvo Provoost (PBZ). |
|
| − |
|
|
| − |
'''Vergunnen.'''
|
|
| − |
|
|
| − |
Naast veiligheid spelen wettelijke voorwaarden zoals Natura 2000, Kader Richtlijn Water en beleid dat rekening houdt met recreatie, visserij en natuur een rol bij projecten die een BwLN-component hebben. Om dit inzichtelijk te maken zijn de onderstaande processen geanalyseerd en beschreven in de DeltaExpertise-site.
|
|
| − |
Hierbij is globaal de volgende methode gevolgd:
|
|
| − |
#interviews met deskundigen om het proces inzichtelijk te maken;
|
|
| − |
#opvragen van documenten;
|
|
| − |
#schematiseren van het proces volgens de EMMont;
|
|
| − |
#valideren van het schema met de geïnterviewde deskundigen;
|
|
| − |
#verwerken van de informatie in de Wiki (DeltaExpertise-site)
|
|
| − |
Geïnterviewde deskundigen: |
|
| − |
Roy van de Voort (omgevingsmanager PBZ), Lies Dekker (projectleider Waterdunen, provincie Zeeland)
|
|
| − |
|
|
| − |
'''Werkpakket 3'''
|
|
| − |
|
|
| − |
tekst
|
|
| − |
|
|
| − |
'''Werkpakket 4'''
|
|
| − |
|
|
| − |
tekst
|
|
| |
}} |
|
}} |
| |
{{Paragraph |
|
{{Paragraph |
| |
|Paragraph number=2 |
|
|Paragraph number=2 |
| |
|Paragraph language=Dutch |
|
|Paragraph language=Dutch |
| − |
|Paragraph subheading=Behaalde resultaten
|
|
| − |
|Paragraph collapsible=Nee
|
|
| − |
|Paragraph='''Werkpakket 1'''
|
|
| − |
|
|
| − |
* Inhoudelijk gezien zijn de resultaten deels reeds aan het eind van de eerste periode behaald. Dat gaat dan over de samenhang tussen de Building with Living Nature benadering, ecosysteemfuncties, ecosysteemdiensten, habitateisen en controlerende factoren. In deze laatste periode zijn deze inzichten verwerkt in het Expertise Management Systeem, de DeltaExpertise-site van [[Building with Nature VN| Building with Nature]].
|
|
| − |
* Additioneel in deze periode is het verworven inzicht in de ''state-of-the-art''-kennis over natuurlijke en kunstmatige oesterriffen. Ook deze kennis is inmiddels beschikbaar op de DeltaExpertise-site van Building with Nature: [[De Oosterscheldedelta beschermen met sediment en oesterriffen VN|De Oosterscheldedelta beschermen met sediment en oesterriffen]].
|
|
| − |
* Nog niet eerder expliciet vermeld is het verkregen overzicht van de sleutelpublicaties op het gebied van Building with Living Nature.
|
|
| − |
* De kennis die verzameld en geanalyseerd is in de literatuurstudie, is beschikbaar gesteld op de DeltaExpertise-site van [[Building with Nature VN| Building with Nature]]: op deze website staan niet alleen de ''concept maps'' waarin de kennis over interveniëren met BwLN-principes weergegeven; voor elke node waaruit de concept maps zijn opgebouwd, is een webpagina aangemaakt die bijbehorende concepten en onderdelen van de literatuurstudie (kennis, rapporten/papers, verwijzingen naar websites, etc.) presenteert. Met deze concept maps is een driedimensionale structuur gecreëerd waarbinnen BwLN-kennis en -expertise met elkaar wordt verbonden en gewaarborgd.
|
|
| − |
|
|
| − |
'''Werkpakket 2'''
|
|
| − |
|
|
| − |
Het onderdeel toetsen en ontwerpen heeft de onderstaande producten opgeleverd:
|
|
| − |
*Er is een toetsmethode ontwikkeld die gebruikt kan worden bij het toetsen van dijken met ecologische concepten. Deze methode is opgenomen in de DeltaExpertise-site: [[Toetsen dijken met ecologische concepten VN|Toetsen dijken_met ecologische concepten.]]
|
|
| − |
*De casus van de golfremmende dijk Noordwaard vormt een praktische uitwerking van deze toetsmethode en is op de DeltaExpertise-site inzichtelijk gemaakt: [[Toetsen_Noordwaard_VN|Toetsen Noordwaard]]
|
|
| − |
*Voor wat betreft het ontwerpen van dijken met een ecologische component is het ontwerpen van een kleidijk geanalyseerd en uitgewerkt in de DeltaExpertise-site: [[Ontwerpen_van_een_kleidijk_VN|Ontwerpen van een kleidijk.]]
|
|
| − |
*De casus van de Groene Dollarddijk vormt een praktische uitwerking van deze ontwerpmethode en is op de DeltaExpertise-site inzichtelijk gemaakt: [[Ontwerpen_Groene_Dollarddijk_VN|Ontwerpen van de Groene Dollarddijk.]]
|
|
| − |
|
|
| − |
Voor het deel van vergunnen zijn de onderstaande projecten geanalyseerd:
|
|
| − |
*Vergunningsproces Projectbureau Zeeweringen (PBZ): [[PBZ_vergunningen_en_ontheffingen_VN|Vergunningen en onheffingen PBZ]]
|
|
| − |
*Vergunning en beleidsproces Waterdunen: [[Waterdunen_VN|Waterdunen]]
|
|
| − |
|
|
| − |
Hierna de tekst van Tjark over de Oesterdam.
|
|
| − |
|
|
| − |
'''Werkpakket 3'''
|
|
| − |
|
|
| − |
tekst
|
|
| − |
|
|
| − |
======Werkpakket 4======
|
|
| − |
tekst
|
|
| − |
}}
|
|
| − |
{{Paragraph
|
|
| − |
|Paragraph number=3
|
|
| − |
|Paragraph language=Dutch
|
|
| − |
|Paragraph subheading=Verworven kennis en inzichten
|
|
| − |
|Paragraph collapsible=Nee
|
|
| − |
|Paragraph=======Werkpakket 1======
|
|
| − |
De belangrijkste bronnen gebruikt om BwLN op conceptueel niveau en het onderzoek naar oesterriffen te beschrijven zijn:
|
|
| − |
* {{Cite|resource=File:Oyster reefs in inter tidal areas|name= Oyster reefs in inter tidal areas (Bergsma, 2012)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=How ecological engineering can serve in coastal protection |name= How ecological engineering can serve in coastal protection (Borsje ''et al''., 2011)}}
|
|
| − |
* {{Cite|resource=File:Nourishing intertidal foreshore; Improving safety and nature|name= Nourishing intertidal foreshore; Improving safety and nature (De Graaf, 2012)}}
|
|
| − |
* {{Cite|resource=File:Eco-engineering in the Netherlands. Soft interventions with a solid impact|name= Eco-engineering in the Netherlands. Soft interventions with a solid impact (Deltares ''et al''., 2012)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=Building with Nature. Thinking, acting and interacting differently.|name= Building with Nature. Thinking, acting and interacting differently (De Vriend en Van Koningsveld, 2012)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=Sustainable hydraulic engineering through Building with Nature.|name= Sustainable hydraulic engineering through Building with Nature (De Vriend ''et al''., 2014)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=Regime Shifts, Resilience, and Biodiversity in Ecosystem Management|name= Regime shifts, Resilience and Biodiversity in Ecosystem Management (Folke, 2004)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=The present and future role of coastal wetland vegetation|name= The present and future role of coastal wetland vegetation in protecting shorelines: answering recent challenges to the paradigm (Gedan ''et al''., 2011)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=Resilience and Stability of Ecological Systems|name= Resilience and Stability of Ecological Systems (Holling, 1973)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=Catastrophic shifts in ecosystems|name= Catastrophic shifts in ecosystems (Scheffer ''et al''., 2001)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=Ecosystem-based coastal defence in the face of global change|name= Ecosystem-based coastal defence in the face of global change (Temmerman ''et al''., 2013)}}
|
|
| − |
* {{Cite|resource=File: Oyster reefs and coastal protection|name= Oyster reefs and coastal protection (Vader, n.d.)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=Damming deltas: A practice of the past?|name= Damming deltas: A practice of the past? Towards nature-based flood defenses (Van Wesenbeeck ''et al''., 2014)}}
|
|
| − |
* {{External link|resource=The Ecosystem Engineer Crassostrea gigas Affects Tidal Flat Morphology|name= The Ecosystem Engineer Crassostrea gigas Affects Tidal Flat Morphology Beyond the Boundary of Their Reef Structures (Walles ''et al''., 2014)}}
|
|
| − |
|
|
| − |
======Werkpakket 2======
|
|
| − |
Het onderzoek dat in het kader van dit werkpakket heeft plaatsgevonden heeft de volgende kennis en inzichten opgeleverd:
|
|
| − |
*een algemeen geldend stramien om dijken met ecologische concepten te toetsen: [[Toetsen dijken met ecologische concepten VN|Toetsen dijken_met ecologische concepten.]];
|
|
| − |
*de koppeling van dit stramien aan een casus geeft het inzicht hoe deze toetsmethode in de praktijk toe te passen: [[Toetsen_Noordwaard_VN|Toetsen Noordwaard]];
|
|
| − |
*het ontwerpen van een kleidijk levert het inzicht dat niet altijd gekozen hoeft te worden voor een harde (steen)bekleding bij hoogwaterbescherming: [[Ontwerpen_van_een_kleidijk_VN|Ontwerpen van een kleidijk.]];
|
|
| − |
*grote projecten die ingrijpen in het landschap en vaak in een beschermde omgeving plaatsvinden zijn onderhevig aan wet- en regelgeving; de drie uitgewerkte casussen leveren daarover waardevolle inzichten:
|
|
| − |
**[[PBZ_vergunningen_en_ontheffingen_VN|Vergunningen en onheffingen PBZ]]
|
|
| − |
**[[Waterdunen_VN|Waterdunen]]
|
|
| − |
**[[Oesterdam veiligheidsbuffer VN|Oesterdam]].
|
|
| − |
======Werkpakket 3======
|
|
| − |
tekst
|
|
| − |
======Werkpakket 4======
|
|
| − |
tekst
|
|
| |
}} |
|
}} |
| |
{{Paragraph |
|
{{Paragraph |
| − |
|Paragraph number=4
|
+ |
|Paragraph number=2
|
| |
|Paragraph language=Dutch |
|
|Paragraph language=Dutch |
| − |
|Paragraph subheading=Veranderingen in het project
|
+ |
|Paragraph=In de onderstaande figuur is de structuur van dit onderzoeksproject en de relatie tussen de werkpaketten schematisch weergegeven. |
| − |
|Paragraph collapsible=Nee
|
+ |
[[File:BwNL project.PNG|thumb|center|650px|Structuur van het project met de relatie tussen de werkpaketten]]
|
| − |
|Paragraph=======Werkpakket 1======
|
|
| − |
* Aan de deelvragen ''In hoeverre is BwLN een typisch Nederlands concept?'' en ''In hoeverre kan de BwLN-benadering elders in de wereld worden toegepast?'', is geen expliciete aandacht besteed. Deze vragen zijn niet expliciet beantwoord; de nadruk heeft in deze periode gelegen op het vullen van de DeltaExpertise-site van [[Building with Nature VN| Building with Nature]]. Uit de publicaties (en congresbezoek) blijkt echter wel duidelijk dat ook elders in de wereld aandacht is voor het gebruik van kustecosystemen voor kustveiligheid. |
|
| − |
* De paper over ''nature-based flood defences'' zal worden omgewerkt tot een hoofdstuk in een PEDDR (Partnership for Environment and Disaster Risk Reduction (UNEP)) boek over Ecosystems and Disaster Risk Reduction. |
|
| − |
* Het ''Building with Living Nature'' concept is steeds benaderd in de context van het overkoepelende concept ''Building with Nature''.
|
|
| − |
|
|
| − |
======Werkpakket 2======
|
|
| − |
In het projectvoorstel was voorzien dat WP2 Toetsen in een aantal stappen (zie p. 16) een toetsings- en aanbestedingskader zou opleveren voor hoogwaterbescherming met ecologische concepten. Daarbij zou een sterke koppeling gemaakt worden met praktijkproeven. De koppeling met de praktijkproeven is niet tot stand gekomen. De ambitie om via bureau-onderzoek en workshops te komen tot een aanbestedingskader bleek ook niet haalbaar te zijn.
|
|
| − |
Het toetsen van dijken met ecologische concepten daarentegen is geanalyseerd en toegankelijk gemaakt in de DeltaExpertise-site. Daarbij is ook een koppeling gemaakt met een praktijksituatie (Noordwaard).
|
|
| − |
Het ontwerpen van zogenaamde zachte dijken was niet opgenomen in het projectplan en is daarmee een aanvulling op het oorspronkelijke plan.
|
|
| − |
Ook het analyseren van het vergunningentraject dat vereist is bij het werken in beschermde gebieden is eveneens een aanvulling op het oorspronkelijke projectplan.
|
|
| − |
======Werkpakket 3======
|
|
| − |
tekst
|
|
| − |
======Werkpakket 4======
|
|
| − |
tekst
|
|
| |
}} |
|
}} |
| |
|
|
|
| |
{{VN query}} |
|
{{VN query}} |
| − |
{{Activity links}} |
+ |
{{Activity links |
| |
+ |
|Produces=Project BwLN: netwerkvorming, Project BwLN: kennisontwikkeling werkpakket 1, Project BwLN: kennisontwikkeling werkpakket 2, Project BwLN: kennisontwikkeling werkpakket 3, Project BwLN: kennisontwikkeling werkpakket 4, |
| |
+ |
|Consumes=Project BwLN: netwerkvorming, |
| |
+ |
}} |
| |
+ |
{{Contributes |
| |
+ |
|Element link=Project BwLN: meerwaarde voor de beroepspraktijk |
| |
+ |
|Element contribution value=+ |
| |
+ |
}} |
| |
+ |
{{Contributes |
| |
+ |
|Element link=Project BwLN: meerwaarde voor het onderwijs |
| |
+ |
|Element contribution value=+ |
| |
+ |
}} |
| |
+ |
{{Contributes |
| |
+ |
|Element link=Project BwLN: meerwaarde voor onderzoek |
| |
+ |
|Element contribution value=+ |
| |
+ |
}} |
| |
+ |
{{Connects |
| |
+ |
|Element connection type=sync |
| |
+ |
|Element link=Project BwLN: vraagarticulatie en vraagsturing |
| |
+ |
}} |
| |
{{Intentional Element query}} |
|
{{Intentional Element query}} |
De nadruk lag in dit onderzoeksproject vooral op versterking van praktijkgerichte Building with Living Nature-kennisbasis voor daadwerkelijke toepassing door professionals, voortbouwend op praktijkproeven. Dit project realiseerde aanvullende kennis en samenhang gericht op toepassing door professionals in het Delta systeem.
De centrale onderzoeksvraag was: Hoe kan de kennis van ‘Building with Living Nature’ toepasbaar worden gemaakt voor de professional? Deze onderzoeksvraag is nader gespecificeerd in vier deelvragen:
In de onderstaande figuur is de structuur van dit onderzoeksproject en de relatie tussen de werkpaketten schematisch weergegeven.
