PFAS Beleid en regelgeving PFAS: verschil tussen versies

Versie van 25 jul 2023 om 11:13

Beleid en regelgeving

De overheid heeft regels opgesteld om verspreiding van PFAS in het milieu tegen te gaan. Hiermee werkt Nederland mee aan een Europees verbod voor het gebruik van PFAS in producten. Een schoon milieu is van essentieel belang voor de gezondheid van de mens. PFAS komt in het milieu via afvallozingen, uitstoot van fabrieken die producten met PFAS maken, doordat mensen producten met PFAS gebruiken en weggooien en bij het blussen van branden met blusschuim waar PFAS in zit. Een overzicht van producten met PFAS vindt u hier.

Figuur 1: Locaties waar baggerspecie met PFAS kan worden gestort (Foto: Rijksoverheid, 2023).

Voor bedrijven die met PFAS werken gelden er regels. De stoffen moeten geregistreerd zijn bij het ECHA (Europees Chemicaliën Agentschap). Ook moet er vermeld worden of de stoffen schadelijk zijn. Op het etiket of de gebruiksaanwijzing staat hoe om te gaan met het product. Al deze regels staan in de Europese verordening (REACH) en in Nederland in de uitvoeringswet.

Een bedrijf dat met grond en/of bagger werkt waarin PFAS zit, moet zich ook aan bepaalde regels houden. Want door grond en/of bagger te verplaatsen naar een andere plek kan het gebeuren dat deze gecontamineerde grond in het milieu terechtkomt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld de aanleg van een snelweg, de bouw van huizen of het baggeren van havens/waterwegen (Handelingskader PFAS).

Deze drie dingen zijn belangrijk als het gaat over de regelgeving van PFAS:

• Bedrijven mogen afgegraven grond met PFAS niet verplaatsen naar een terrein waar minder PFAS in de bodem zit;
• Bedrijven moeten afgegraven grond waar meer PFAS in zit dan is toegestaan, eerst schoonmaken voordat deze grond mag worden hergebruikt;
• Grond die niet meer kan worden schoongemaakt, moeten bedrijven opslaan in een zogenoemd gronddepot (Rijksoverheid 2023).

Aanpak PFAS-vervuiling in Zeeland

Inwoners van de Provincie Zeeland maken zich zorgen over de hoge PFAS-waardes in de Westerschelde. Zo vragen ze zich af of vis uit de Westerschelde nog veilig kan worden gegeten en of er in het water gezwommen kan worden. Ook is de wens om inzichtelijk te hebben waar de PFAS-vervuiling vandaan komt en hoe de emissies kunnen worden beperkt. De acties die antwoorden geven op deze vragen zijn over verschillende instanties verspreid. Om hierin overzicht te bieden, extra kracht op de acties te zetten en de lopende acties op elkaar af te stemmen, hebben minister Harbers en gedeputeerde Van der Velde op 29 maart jl. twee PFAS-coördinatoren voor Zeeland aangesteld. Zij hebben werkplan een opgesteld (Van Duin en De Hoog 2022).

Het werkplan van de beide coördinatoren bestaat uit drie inhoudelijke sporen en een spoor communicatie. Het eerste spoor geeft de internationale dimensie van de aanpak weer: met Vlaanderen en andere bovenstroomse autoriteiten wordt besproken hoe de PFAS-emissies beperkt kunnen worden. Het tweede spoor richt zich op vermindering van blootstelling aan PFAS en de nationale inventarisatie van bronnen en de aanpak daarvan. Het derde spoor geeft een overzicht van alle onderzoeken en monitoringsactiviteiten die plaatsvinden. Het vierde spoor somt de diverse overleggen tussen de instanties op, maar spreekt ook nadrukkelijk de ambitie uit de eerste drie sporen publiek toegankelijk en inzichtelijk te maken. Dit plan is tot stand gekomen met de bijdragen van het ministerie van IenW, Rijkswaterstaat en de Provincie Zeeland (Van Duin en De Hoog 2022).