Waterbeheer van het Grevelingenmeer

Door het wegvallen van getij is een gebrek aan zuurstof in de dieper gelegen delen van het water in het Grevelingenmeer één van de belangrijkste zorgpunten geworden. Door de afsluiting van de Grevelingen met de Noordzee verdween de dynamiek in het gebied. Zo neemt het zuurstofgebrek in de diepere delen van de Grevelingen de laatste jaren toe. Zuurstofloze condities komen het hele jaar voor in diepe putten en breiden zich vooral in de zomer uit naar ondiepere delen van het meer. Dit leidt in toenemende mate tot problemen met betrekking tot water- en natuurkwaliteit (Anon. 2012).

Kerndocumenten

De onderstaande rapporten geven een goede beschrijving watersysteem van het Grevelingenmeer, zijn problematiek en de voorgestelde oplossingsrichtingen:

De nieuwe digitale systeemrapportage van het Grevelingenmeer (Anon. 2020). Deze rapportage heeft een bredere reikwijdte dan de hieronder genoemde rapportage, omdat nadrukkelijk het beheer van de droogvallende natuurdelen ofwel ‘bovenwaternatuur’ betrokken wordt, dat onder de verantwoordelijkheid valt van SBB. Ook geeft ze meer inzicht in de relaties tussen water en land en tussen buitendijkse en binnendijkse gebieden.
Het bekkenrapport Grevelingenmeer: meer kwetsbaar? (Wetsteijn 2011) geeft een beschrijving van de ecologische ontwikkelingen van de periode 1999 t/m 2008-2010 in vergelijking met de periode 1990 t/m 1998.
In de milieueffectrapportage bij de MIRT-verkenning (Nieuwkamer 2012) zijn vijf alternatieven met elkaar vergeleken die ontwikkeld zijn om antwoord te geven op vijf opgaven waarvoor het gebied van de Grevelingen gesteld staat, te weten: klimaatveiligheid, waterkwaliteit, getijdecentrale, ontwikkeling van toerisme en natuurdoelstellingen.
De conclusies en resultaten van de MIRT-verkenning (Anon. 2012).

Achtergronddocumenten

Het rapport Waterbeheer Grevelingenmeer 1980-1990 (Holland 1991) evalueert de ontwikkelingen van het watersysteem in de aangegeven periode. Een van de conclusies is dat het effect van stratificatie beperkt gebleven tot een aanvaardbaar geachte omvang. Met dat effect wordt zuurstofloosheid in de diepe delen van het meer bedoeld en het daarmee overeenkomend bodemoppervlak.
Wattel (1996) beschrijft de ontwikkelingen van het watersysteem voor de jaren 1990-1995.
Het bekkenrapport Grevelingen van kwetsbaar naar weerbaar? (Hoeksema, 2002) geeft een overzicht van de ontwikkelingen tot 2001;
Het waterbeheer voor de jaren 1999 – 2003 wordt beschreven in het Waterbeheersplan 1999-2003 (Hoekstra 1999).
De autonome ontwikkelingen tot het jaar 2008 worden beschreven in de notitie van Bouma et al. (2008);
De feiten over het Grevelingenmeer worden samengevat in de Factsheet Grevelingen (Anon. 2015).
Het rapport Verkenning van het begrip Milieugebruiksruimte (Thörig 1996) gebruikt het Grevelingenmeer als casestudie om de toepassingsmogelijkheden van het begrip milieugebruiksruimte uit te werken.

Referenties

Factsheet Grevelingenmeer, Anon., Rijkswaterstaat, 10 november 2015.
Grevelingen systeemrapportage, Anon., Deltares, Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer, Wageningen Marine Research, 22 oktober 2020.
MIRT-verkenning Grevelingen, verkenningennota, resultaten en conclusies, Anon., Bestuurlijk Overleg MIRT, mei 2012.
Notitie knelpunten autonome ontwikkeling, Bouma, S, W. Lengkeek, T. Boudewijn, L. Turlings, R. Abma en R. Nieuwkamer, Ministerie van Verkeer en Waterstaat, 28 april 2008.
Grevelingenmeer van kwetsbaar naar weerbaar? Een beschrijving van de ontwikkelingen van 1996 tot 2001 en een toetsing aan het beleid, Hoeksema, H., RIKZ, 12 juli 2002.
Waterbeheersplan Grevelingenmeer 1999-2003, Hoekstra, A., Directoraat Generaal Rijkswaterstaat, Directie Zeeland, 16 maart 1999.
Waterbeheer Grevelingenmeer 1980-1990, Holland, A., Directoraat-Ceneraal Rijkswaterstaat, Dienst Weg- en Waterbouwkunde, 25 juli 1991.
MIRT Verkenningen Grevelingen milieueffectrapport, Nieuwkamer, R., Witteveen en Bos, 11 mei 2012.
Verkenning van het begrip Milieugebruiksruimte, case studie Grevelingenmeer, Thörig, M., Vakgroep Milieukunde Katholieke Universiteit Nijmegen, december 1996.
Grevelingenmeer: uniek maar kwetsbaar, De ontwikkelingen in de periode 1990-1995, Wattel, G., RIKZ, april 1996.
Grevelingenmeer: meer kwetsbaar? Een beschrijving van de ecologische ontwikkelingen voor de periode 1999 t/m 2008-2010 in vergelijking met de periode 1990 t/m 1998, Wetsteijn, L., RWS Waterdienst, 7 januari 2011.

Waterbeheer van het Grevelingenmeer

Kerndocumenten

Achtergronddocumenten

Zie ook