Door de ligging aan de Noordzee heeft Nederland door de eeuwen heen moeten leven met de dynamiek en de onvoorspelbaarheid van het getij. Talloze stormvloeden hebben Nederland geteisterd. De kennis over het getij en de stormvloeden is pas vanaf 1930 goed tot ontwikkeling gekomen door de oprichting van de Studiedienst van de Zeearmen, Benedenrivieren en Kusten. Johan van Veen was bij deze studiedienst de grote onderzoeker naar de getij- en sedimentbeweging van de Nederlandse Kust, waarop hij in 1936 promoveerde.
Getijbewegingen ontstaan door de aantrekkingskracht van de maan en, in mindere mate, de zon op het water. Omdat de aarde draait, om haar eigen as en om de zon, is de plek waar de maan het sterkst aan het water ‘trekt’ steeds verschillend. Door dit proces ontstaan eb en vloed, ook wel het astronomisch getij genoemd. De werkelijk optredende waterstanden worden sterk beïnvloed door de weersomstandigheden, zoals luchtdruk en windkracht en windrichting.
De Noordzee heeft een dubbeldaags getij en een getijcyclus van 12 uur en 25 minuten. Twee getijgolven zijn bepalend voor het getij in de Noordzee: (1) vanuit het zuiden vanaf de Atlantische Oceaan via nauw van Calais, en (2) vanuit het noorden vanaf de Atlantische Oceaan om Schotland heen.
De vloedfase van het getij is uiteindelijk de drijvende kracht achter de verziltingsprocessen in West Nederland. Of het nu gaat om zoutindringing via oppervlaktewater vanuit de Noordzee door het schutproces (externe verzilting met 'jong' zout) of via de bodem in de diepe polder door zoute kwel met 'oud' zout, het blijft de invloed van de zee. De estuaria zoals de Westerschelde en de Eems hebben een intrinsieke zout-zoutgradiënt. De Nieuwe Waterweg is een gegraven kanaal met een open verbinding naar de Noordzee. Daar is zoutindringing door het getij een zeer belangrijke randvoorwaarde voor de Rijn-Maasmonding.
Voor meer informatie zie: Zie Waterberichtgeving-Getij
Rijkswaterstaat heeft een uitgebreid meetnet voor getijvoorspellingen langs de Nederlandse kust en in de Zuidwestelijke Delta. Zie Waterinfo-waterhoogte
Figuur 2.Getij bij Vlissingen, opgetreden, astronomisch en voorspeld. bron Waterinfo.rws
Zie ook
- Getij
- Astronomisch getij
- Getij Westerschelde
- Getij Oosterschelde
- Stroming (getij/wind/golven)
- Ecologisch onderzoek Getij Grevelingen
- Verkenning Grevelingen water en getij
- Invloed getij op oevers Grevelingenmeer
- Grevelingenmeer van Stagnant naar Beperkt Getij
- Aanvullend onderzoek historische ontwikkeling getij in het Schelde-estuarium
