| BA Optimalisatie productie van tong met zagers en met voer gebaseerd op zagers | |
|---|---|
| Context | GT Zeeuwse Tong |
| Decompositie type | IOR |
De kweek van zeetong vormde de focus van het project Zeeuwse Tong. Belangrijke argumenten voor de keuze van tong waren: het natuurlijk voorkomen in onze delta, het economische belang van de soort voor de visserijsector, de hoge marktprijs, de aanwezigheid van afzetkanalen, en de beschikbaarheid van kennis van de kweek. Onder de vissoorten voorkomend in de Nederlandse kustwateren en de Noordzee zijn tong, tarbot en griet de soorten met een onverminderd hoge marktprijs en daarom aantrekkelijk voor kweek. Kennis van de kweek van tong is mede dankzij het project Zeeuwse Tong op essentiële punten sterk verbeterd, t.w. kennis van voortplanting en fokkerij, van voeding en houderij. De uitdaging is om die kennis nu om te zetten in commerciële kweek.
Inhoud
Voortplanting
Noordzeetong was lange tijd een “wilde”, d.w.z. niet-gedomesticeerde vissoort. De soort kon in gevangenschap worden voortgeplant en opgekweekt, maar de ouderdieren waren uit het wild afkomstig. Anders dan de wilde ouderdieren bleken nakomelingen hiervan (G1 dieren) tot voor kort moeilijk tot voortplanting te brengen. Door toepassing van een meer natuurgetrouw temperatuur- en daglichtregime bleken ook G1 dieren tot productie van bevruchte eieren te komen. In 2014 zijn voor het eerst ook G2 dieren zich gaan voortplanten.
Selectie en fokkerij
Het succes met de voortplanting van G1 en G2 dieren opent de weg naar een selectieprogramma dat van generatie op generatie genetische verbetering van de populatie op zal leveren. Naar verwachting kan dit tot een winst in groeisnelheid van 20% per generatie leiden. Het is wel zaak een fokkerijprogramma goed te monitoren om te voorkomen dat er op termijn inteelt ontstaat. De Nederlandse expertise op het gebied van fokkerijprogramma’s komt hierbij uitstekend van pas. Implementatie van een fokkerijprogramma past ook goed bij de ontwikkeling van een coöperatief broedhuis zoals inmiddels gerealiseerd door Fry Marine in Kamperland.
Productie van pootvis
Commerciële kweek begint bij de beschikbaarheid van pootvis van goede kwaliteit en een acceptabele kostprijs. Een goede kwaliteit pootvis van tong betekent vóór alles een gezonde vis: een goed ontwikkelde slijmlaag, een egaal witte buik, en goed ontwikkelde vinnen. Een goede kwaliteit blijkt voorts uit een snelle groei, een normale man-vrouwverhouding, en een goed ontwikkelde weerstand tegen ziekte en stress. Pootviskwaliteit is afhankelijk van voeding en houderij. Door het gebruik van zagerlarven en copepoden als levend voedsel tijdens de larvale fase gevolgd door opkweek van de jonge visjes in zagervijvers ligt een goede kwaliteit pootvis nu binnen bereik. Dit protocol is in 2013 voor het eerst getest in een samenwerking van Proefbedrijf Zeeuwse Tong en Stichting Zeeschelp, met opmerkelijke resultaten.
Doorkweek
Tong is een kieskeurige vis: het beste gedijt hij op een natuurlijk dieet van verse wormen (zagers). Met uitsluitend gebruik van zagers groeide goede kwaliteit pootvis in 12 maanden van 50 gram naar gemiddeld 400 gram (met een variatie tussen individuele vissen van 70 tot 780 g). Gemiddeld komt dit overeen met een groei van 1 g per dag. Aangezien zagers gekweekt kunnen worden met plantaardig voedsel, kan m.b.v. een dergelijk dieet tong gekweekt worden zonder gebruik te maken van vismeel en visolie. Voor grootschalige kweek heeft het gebruik van zagers een aantal praktische en financiële bezwaren. Daarom wordt er door IMARES gewerkt aan een droogvoer dat dezelfde groeisnelheid oplevert als verse zagers. Sleutel tot succes blijkt een zorgvuldige keuze van grondstoffen en toepassing van milde processing technieken. De receptuur voor een dergelijk voer is beschikbaar. Gezocht wordt naar een bedrijf dat het voer tegen een acceptabele prijs kan produceren.
Commerciele kweek van tong
Commerciële kweek van tong in Nederland is voor het eerst geprobeerd door Solea bv in IJmuiden in de periode 2004-2010. Vijf jaar na de start bleek het economisch rendement onvoldoende. Hoofdoorzaken van het tegenvallende resultaat waren een te hoge uitval van pootvis en een te trage groei. Nieuwe onderzoeksresultaten maken aannemelijk dat verbeteringen op het gebied van voeding, houderij en fokkerij de uitval aanzienlijk kunnen terugdringen en de groei kunnen versnellen. Dit geeft voldoende vertrouwen om de kweek van tong opnieuw op semi-praktijkschaal te toetsen. Een interessant model om mee te starten is: productie van kleine visjes in het coöperatief broedhuis i.o., opkweek in zagervijvers in de periode mei tot begin oktober, waarna doorkweek binnen op een droogvoer met een zagercoating tot een nader te bepalen marktrijp gewicht. Uit kosten oogpunt is een eindgewicht van 400 g of meer (Klasse GRM en GR) aantrekkelijk vanwege 1. de hogere kiloprijs vergeleken met een kleiner formaat vis, en 2. vanwege het feit dat per kilo eindproduct minder pootvissen nodig zijn.
Andere vissoorten en systemen
Naast de interesse in de kweek van tong en tarbot groeit er belangstelling om andere soorten te gaan kweken waaronder Yellowtail Kingfish. Dit is een niet-inheemse vissoort afkomstig uit mediterrane wateren. In Nederland heeft Silt bv in IJmuiden de afgelopen jaren de commerciële kweek van Yellowtail Kingfish geïntroduceerd. Het gangbare houderijsysteem is een recirculatiesysteem met voortdurend hergebruik van water na verschillende zuiveringsstappen. De kracht van dit systeem zit in een sterk gereduceerd gebruik van water, de mogelijkheid vissen in hoge dichtheden te houden, en controle over waterkwaliteit en afvalstromen. Ervaringen met tong laten zien dat dit niet zonder risico’s is: hoge concentraties dieren verhogen de kans op opbouw van pathogenen in het systeem en daarmee het risico van ziekte-uitbraken. Aanpassingen zijn dus nodig en dit vergt onderzoek naar verbeteringen in waterkwaliteit maar ook naar een grotere robuustheid van de vis. Zo bleek uit onderzoek bij Solea bv dat de uitval van pootvis sterk verminderd kon worden door vissen gedurende enige weken met zagers te voeren. Andere denkbare ingrepen zijn een periodieke schoonmaak en leegstand van de kweekfaciliteit om ziektekiemen af te doden. Mogelijk moeten in de toekomst ook vaccins ontwikkeld worden voor hardnekkige ziekten. Bron: Smart Seafood programma
De View-Navigation (VN) pagina's.
De links naar andere pagina's.
| Produceert | |
|---|---|
| Consumeeert | |
| Onderdeel van | BA Optimalisatie en praktijkgericht onderzoek voor aparte schakels uit de keten: |
| Instantie van | |
| Betreft |
De pagina's die linken naar deze pagina.
Dit element heeft geen subelementen. Naar dit element wordt niet geconnecteerd.
