Vispassages zijn doorlaatmiddelen in sluizen die ervoor zorgen dat vissen de mogelijkheid krijgen om de sluizen te passeren. Ze worden geplaatst in het kader van Natura 2000 en de KRW. Vissen zijn een belangrijk onderdeel van schone, gezonde wateren. Ze zijn goede indicatoren voor waterkwaliteit en voedsel voor verschillende diersoorten. Dammen, stuwen, sluizen en gemalen zijn nodig om Nederland tegen overstromingen te beschermen. Hierdoor worden de wateren moeilijker bereikbaar voor vissen. Om vissen een vrije doorgang te bieden, hebben Rijkswaterstaat en de waterschappen in Nederland de afgelopen decennia in het hele land vispassages aangelegd. Zo kunnen vissen zich verplaatsen van water naar water. Sommige trekvissen gaan via beken en rivieren de grens over naar Duitsland en België (Ruim baan voor vis, Rijkswaterstaat).
Vispassages in de Zuidwestelijke Delta
In de Zuidwestelijke Delta zijn er meerdere vispassages aangelegd. De belangrijkste vispassages in de Zuidwestelijke Delta zijn: De Kier in de Haringvlietsluizen, Gemaal De Noord te Tholen en de Bathse Spuisluis. De Bathse Spuisluis is in gebruik genomen als vispassage sinds 2017, De Kier en Gemaal De Noord zijn in gebruik genomen als vispassages sinds 2019. Het zoete Haringvliet is verbonden met de Noordzee, de Oosterschelde is verbonden met het zoete water in de polders van het eiland Tholen en de Westerschelde is verbonden met het zoete Zoommeer. Het uitstromende water van de sluizen ook wel lokstroom genoemd. Omdat dit directe verbindingen zijn van zoet en zout water worden trekvissen aangetrokken tot deze plaatsen door de lokstroom. Vispassages zijn belangrijk aangezien de Zuidwestelijke Delta een belangrijke trekroute is voor anadrome en katadrome vissen. Anadrome vissen trekken vanuit de zee naar de rivier om te paaien. De anadrome vissen in Nederland zijn: driedoornige stekelbaars, elft, fint, houting, rivierprik, spiering, steur, zalm, zeeforel en zeeprik. Katadrome vissen trekken vanuit de rivier naar de zee om te paaien. De katadrome vissen in Nederland zijn: bot en paling. Voor een groot deel van deze vissoorten zijn instandhoudingsdoelstellingen vastgesteld en hiervoor worden de vispassages ook gerealiseerd. Ook trekvissen waarvoor geen instandhoudingsdoelstellingen gelden profiteren van de vispassages.
Referenties
- Ruim baan voor vis, Rijkswaterstaat, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 13 april 2023.
