Afvalwaterketen: effecten

Figuur 1: Overzicht assets afvalwaterketen afvalwaterketen binnen dijkring 31, gemeente Reimerswaal

Analyse en resultaten Reimerswaal

In de dijkring 31 is één RWZI aanwezig, 13 rioolgemalen (waarvan 12 binnen dijkring 31) en 6 afsluiters. Deze assets staan weergegeven in figuur 1. Pompgemalen en afsluiters zijn kwetsbaar bij waterdiepten vanaf ongeveer 30 cm op het maaiveld. De kast staat vaak op een sokkel van ongeveer 10 cm en stroomt vanaf de onderkant vol. Kwetsbare onderdelen bevinden zich op ongeveer 20 cm hoogte boven de sokkel. Waterschap Scheldestromen geeft aan dat de werkelijke kritieke waterdiepte per rioolgemaal sterk kan varieren. Naast de communale keten bevindt zich nabij Kruiningen ook een industriële afvalwaterzuiveringsinstallatie (AWZI) op het terrein van diepvriesaardappelproducten fabrikant LambWeston/Meijer. Deze AWZI heeft eigen effluent afvoerleiding naar Westerschelde, maar is niet weergegeven in figuur 1.

Een RWZI is een complex systeem dat verschillende vitale onderdelen bevat zoals transformatoren, schakel- en besturingskasten en pompenkelders. In het ontwerp van een (binnendijks gelegen) RWZI is er in Nederland beperkt rekening gehouden met overstromingsrisico’s (Esch 2017). Bij de overstromingsdreiging in 2012 in Woltersum (Groningen) zijn noodmaatregelen getroffen om de zuivering Garmerwolde te beschermen. Het betrof een dreiging vanuit het regionale systeem. Hierbij werd uitgegaan van een waterdiepte van maximaal 60 cm. Met zandzakken en big-bags werden vitale onderdelen beschermd. Ook werden putten volgestort om het binnenstromen van water via de terreinriolering te voorkomen. We gaan er daarom vanuit dat een RWZI uitvalt bij waterdieptes in de orde van enkele decimeters (Esch 2017).

Tabel 1 presenteert de grenswaarden voor uitval van assets in de afvalwaterketen. In de analyse is rekening gehouden met een onzekerheidsmarge in de waterdiepte van 20 cm (onder en boven de kritieke waterdiepte). Dit resulteert in drie categorieën voor uitval aangegeven met de kleuren groen (geen uitval), oranje (onzeker) en rood (uitval).

Tabel 1: Grenswaarden voor uitval van assets in de afvalwaterketen
Asset	Functie	Kritieke waterdiepte	Uitval
Asset	Functie	Kritieke waterdiepte	nee	onzeker	ja
Rioolgemalen	Pompgemaal persleiding	30 cm	<10	10-50	>50
Afsluiter	Compartimentering van de zuiveringskring	30 cm	<10	10-50	>50
RWZI	Afvalwaterzuivering	30 cm	<40	40-80	>80

Uit de analyse van de 23 overstromingsscenario’s in dijkring 31 komen de volgende kwetsbaarheden naar voren (zie tabel 2):

De RWZI te Waarde valt uit in 7 van de 23 scenario’s (30%);
6 rioolgemalen hebben het meeste uitval met maximaal 48%. De overige 3 rioolgemalen hebben geen of maximaal 2 uitval. Meeste uitval hebben ZRG31 en ZRG79, in 10 of 11 van de 23 scenario’s (43-48%);
Afsluiters nummer 5, 6 en 7 vallen in 9 scenario’s uit of zijn niet bereikbaar; de overige afsluiters vallen in twee scenario’s uit.

Tabel 2: Overzicht uitval assets afvalwaterketen
Assets	Uitval	%	Onzeker	%
ZRWI ZRW7	7	30%	3	13%
Rioolgemaal ZRG5	2	9%	0	0%
Rioolgemaal ZRG31	11	48%	0	0%
Rioolgemaal ZRG32	3	13%	5	22%
Rioolgemaal ZRG33	8	35%	1	4%
Rioolgemaal ZRG34	3	13%	4	17%
Rioolgemaal ZRG47	9	39%	1	4%
Rioolgemaal ZRG58	2	9%	0	0%
Rioolgemaal ZRG74	2	9%	0	0%
Rioolgemaal ZRG79	10	43%	2	9%
Rioolgemaal ZRG86	6	26%	2	9%
Rioolgemaal ZRG87	1	4%	0	0%
Rioolgemaal ZRG88	5	22%	1	4%
Afsluiter 111	2	9%	0	0%
Afsluiter 112	2	9%	0	0%
Afsluiter 113	2	9%	0	0%
Afsluiter 5	9	39%	0	0%
Afsluiter 6	9	39%	0	0%
Afsluiter 7	9	39%	0	0%

Rioolgemaal ZRG31 ligt nabij Krabbendijke, ZRG79 nabij Waarde, ZRG47 bij Oostdijk en ZRG33 bij Kruiningen. Afsluiters 5 t/m 7 liggen nabij Kruiningen. Dit geeft aan dat voornamelijk in het midden van Reimerswaal problemen kunnen optreden in het afvalwaternetwerk bij overstroming.

Uit de analyse (weergegeven in tabel 3) van dijkring 31 kunnen een aantal clusters overstromingsscenario’s worden onderscheiden met afnemende directe impact:

Het cluster met de grootste impact betreffen 4 van de 23 scenario’s. Oost Inkelenpolder tot en met Waardepolder West omvatten uitval van de RWZI, 5 tot 7 van de 13 rioolgemalen (~42-58%) en 3 afsluiters (50%).
Het tweede cluster van Emanuelpolder tot Westveerpolder omvat uitval van de RWZI, 2-4 rioolgemalen (15-31%) en 0 tot 3 afsluiters.
Het derde cluster van Kruiningenpolder tot Zimmermanpolder kent mogelijke uitval van de RWZI, uitval van 2 tot 6 aan rioolgemalen (17-50%) en 0 tot 3 afsluiters.
Cluster vier van Breedsendijk tot St. Pieterspolder heeft geen uitval van de RWZI, afwisselend uitval van 0 tot 4 rioolgemalen en 0-3 afsluiters.

Figuur 2: Overzicht uitval van de afvalwaterketen assets uit de 23 scenario’s

Conclusies

In 7 van de 23 scenario’s valt de RWZI in dijkring 31 uit en in 3 scenario’s is dat onzeker;
Van de 13 rioolgemalen vallen in 6 scenario’s ongeveer 40 a 50% van de gemalen uit.
De helft van de afsluiters valt in 50% van de scenario’s uit.
De analyse laat zien dat er 4 clusters (uitval van de RWZI is hierin leidend) van (toetspeil) overstromingsscenario’s zijn te onderscheiden naar impact.
In de top 10 overstromingsscenario’s staan 7 Westerscheldescenario’s, 2 Oosterscheldescenario’s en 1 scenario langs het Kanaal door Zuid-Beveland.

Referenties

Rapport kwetsbaarheid bij overstromingen, Esch, M., Unie van Waterschappen, 18 juli 2017.

Afvalwaterketen: effecten

Analyse en resultaten Reimerswaal

Conclusies

Zie ook