Het verlagen van vestigingsdrempels met behulp van stabiele substraten
Zachte sedimenten zijn een uitdaging voor de vestiging van mosselen, omdat er nauwelijks geschikt substraat beschikbaar is waaraan byssusdraden zich kunnen hechten (Büttger et al. 2008; Commito et al. 2014). In eerder onderzoek bleek de toevoeging van substraat in de vorm van grof schelpmateriaal gunstig te zijn voor de vestiging van mosselen door de kritische hydrodynamische verplaatsingsdrempel te verhogen (Capelle et al. 2019). Anderzijds was het gebruik van kokosnet als bevestigingssubstraat in een mosselrestauratieproject in de Nederlandse Waddenzee niet succesvol, omdat de kokosnetten snel in het sediment werden begraven (Paoli 2017). Bij het experiment van Schotanus et al. (2019?) op een eroderend slik, was de netto begraving laag, waardoor de mosselen de gelegenheid kregen zich te hechten. In deze studie verhoogden zowel kokosnetten als oesterschelpen de overleving van de getransplanteerde mosselen. Bovendien, en verbazingwekkend, werd er geobserveerd dat mosselen op oesterschelpen aggregaties vormden met een hogere dichtheid dan mosselen die op kaal sediment of kokosnetten waren gezaaid. Dit resultaat verschilt van een studie van (Capelle et al. 2019) waarin werd vastgesteld dat aggregatie afnam wanneer grof schelpmateriaal werd toegevoegd. Bij gebrek aan geschikte aanhechtingssubstraten hechten mosselen aan elkaar en aggregeren ze in verschillende patronen (Koppel et al. 2005; Koppel et al. 2008) die worden beschouwd als bescherming tegen roofdieren en tegen losraken (Hunt & Scheibling 2001). De aggregaties met een hoge dichtheid in de oesterschelppercelen zijn echter mogelijk niet het resultaat van actieve aggregatie. Het is ook mogelijk dat de relatief diepe en kleine spleten tussen de oesterschelpen gaten vormden waarin hydrodynamisch losgeraakte mosselen zich verzamelden. Dit zou ook verklaren waarom er beduidend minder mosselen tegen de anti-krabhekken in de oesterpercelen gevonden werden dan in de plots met kaal sediment en kokosnetten. Bovendien is gebleken dat een toename van de complexiteit van habitats de interactie tussen prooi en roofdier verstoort door de efficiëntie van het foerageren te verminderen (Grabowski et al. 2008). De complexe structuur van de oesterschelp heeft mogelijk schuilplaatsen opgeleverd, waardoor het moeilijker is voor roofdieren zoals krabben of vogels om de mosselen te bereiken. Concluderend: de toevoeging van een complex substraat vermindert de verplaatsing die wordt veroorzaakt door zowel hydrodynamische stress als roofdieren.
Referenties
- Community dynamics of intertidal soft-bottom mussel beds over two decades, Büttger, H., Asmus, H., Asmus, R., Buschbaum, C., Dittmann, S., & Nehls, G., 10 januari 2008.
- Creating a window of opportunity for establishing ecosystem engineers by adding substratum: A case study on mussels, Capelle, J. J., Leuchter, L., Wit, M. de, Hartog, E., & Bouma, T. J., 2 april 2019.
- Recruitment facilitation and spatial pattern formation in soft-bottom mussel beds, Commito, J. A., Commito, A. E., Platt, R. V., Grupe, B. M., Piniak, W. E. D., Gownaris, N. J., … Vissichelli, A. M., 23 december 2014.
- Habitat Complexity Influences Cascading Effects of Multiple Predators, Grabowski, J. H., Hughes, A. R., & Kimbro, D. L., 1 december 2008.
- Patch Dynamics of Mussels on Rocky Shores: Integrating Process to Understand Pattern, Hunt, Heather L., & Scheibling, R. E., 1 november 2001.
- Experimental Evidence for Spatial Self-Organization and Its Emergent Effects in Mussel Bed Ecosystems, Koppel, J. van de, Gascoigne, J. C., Theraulaz, G., Rietkerk, M., Mooij, W. M., & Herman, P. M. J., 31 oktober 2008.
- Scale‐Dependent Feedback and Regular Spatial Patterns in Young Mussel Beds, Koppel, J. van de, Rietkerk, M., Dankers, N., & Herman, P. M. J., 14 december 2004.
- Restoring mussel bed: A guide on how to survive on an intertidal mudflat, Paoli, H. C. de., Rijksuniversiteit Groningen, 2017.
Zie ook
- Zaaidichtheid
- Aanleg litorale mosselbank
- Resultaten mosselbankrestauratie in hoogdynamische omgeving, eerste experiment
- Groei en ontwikkeling mosselbank
- Projectplan RAAK PRO HZ Meer Waarde met Mosselen
- Fenotypische aanpassingen
- Biobouwers als optimalisatie van waterveiligheid in de Zuidwestelijke Delta
- Predatie
- Wegvisproef Japanse oesters in de Oosterschelde. Eindrapportage
- C038.21 T1Rapport ontwikkelingen voor en het eerste jaar na aanleg van de Roggenplaatsuppletie.pdf
